Łowicki męski strój ludowy
Cześć,
Bardzo się cieszę, że pomysł na opisywanie kostiumów ludowych przyjęliście z wielkim entuzjazmem, dlatego też dzisiaj przedstawię Wam łowicki męski strój ludowy.
Tradycyjny łowicki męski strój ludowy zawierał m.in. takie elementy, jak:
Sukmana – męskie okrycie wierzchnie bez zapięcia, o kroju kontuszowym. Miała proste rękawy z mankietami, przy szyi niewielki stojący kołnierzyk, jedną małą klapkę przyszytą do lewej poły.
Bielunka – koszula z płótna bawełnianego. Jej kołnierzyk i mankiety zdobił wielokolorowy haft.
Lejbik – kamizelka sięgała bioder, przy szyi miała niewielki stojący kołnierzyk, a na obu bokach trójkątne klapki, które przykrywały wpuszczane kieszenie.
Spencer (kaftan) – noszono razem z lejbikiem, pod sukmanę lub jako odzież wierzchnią.
Pas – przepasywano nim okrycie wierzchnie. Był szeroki na 10-15 cm, i długi na 3 metry. Opasywano się nimi kilkakrotnie w talii, a końce zatykano pod pas lub związywano na kokardę umieszczaną na przodzie lub lewym boku. W starszych dominował kolor czerwony, w późniejszych pomarańczowy.
Portki – jeszcze w drugiej połowie XIX w. biedniejsi gospodarze chodzili w białych płóciennych spodniach. Bogatsi zaś nosili spodnie najczęściej ciemnowiśniowe lub czerwone szyte z wełnianych samodziałów. Pod koniec XIX w. majętniejsze kobiety zaczęły tkać proste białe paseczki, później paski kolorowe, w ten sposób powstał pasiak czerwony. Wiek XX przyniósł zmianę kolorystyki tkanin na spodnie, zaczęły mieć ono tło pomarańczowe, paski były szersze i zebrane w wyraźnie wyodrębnione wiązki. Krój spodni, zarówno płóciennych jak i wełnianych, był jednakowy.
Buty – skórzane, z cholewą sztywną, twardą i prostą lub karbowaną w okolicy kostki.
Rękawki – robione na drutach lub szyte z aksamitu, bogato haftowane, przysłaniające rękę w okolicach przegubu. Wciągane lub zapinane na zatrzaski.
Kapelusz – najpowszechniejsze i najczęściej noszony przez Księżaków. Był filcowy, sztywny, z niezbyt wysoką główką i średniej wielkości rondem. Zdobiono go pasem aksamitu przybranym czarnymi cekinami, barwnymi koralikami, kolorową włóczką, srebrzonym drutem i pękiem kwiatów.
Tradycyjnie udostępniam kilka moich interpretacji stroju łowickiego.
Bibliografia:
Chmielińska A., 1925. Księżacy (Łowiczanie), Nakładem Księgarni Geograficznej Orbis, Kraków. Chmielińska A., 1930. Księżacy i ich strój, Wydawnictwo Polskiej Macierzy Szkolnej, Warszawa.
Piskorz-Branekova E. 2003, 2008. Polskie stroje ludowe. Tom 1, Wydawnictwo Muza, Warszawa.
